سپهر گاز کاویان تولید کننده انواع گاز های خالص بی اثر مانند نیتروژن ، هلیوم ، آرگون و کربن دی اکسید، گاز های آتش زا مانند متان ، هیدروژن ، پروپان ، اتان و… گاز های سمی مانند کربن مونوکسید ، هیدروژن سولفید و سایر گاز های هیدروکربنی و غیرهیدروکربنی آزمایشگاهی و صنعتی میباشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن با شماره های 02146835980 – 02146837072 سپهر گاز کاویان تماس حاصل فرمایید.
اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن
گاز نیتروژن بی رنگ، بی بو، و در حالت عادی بی اثر است. نقطه جوش آن 195.80 درجه است. گاز نیتروژن می تواند توسط واکنش آب و نیتریت آمونیوم تولید شود. نیترات سدیم و نیترات پتاسیم از تجزیه ترکیبات آلی حاصل می شود.
در ادامه به توضیحات کامل تری در مورد اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن میپردازیم.
این گاز در صنایع مختلفی مانند فولاد سازی ، پتروشیمی ، پالایشگاه ، نفت و گاز ، بسته بندی مواد غذایی ، داروسازی و پزشکی کاربرد دارد بنابراین بسیار ضروری است که اطلاعات دقیق و کاملی در مورد خطرات و نکات ایمنی این گاز داشته باشید.
مشخصات ماده
28.0134 g/mol |
وزن مولکولی | نیتروژن | نام شیمیائی |
N2 |
فرمول شیمیائی | دی نیتروژن – ازت |
نام های مترادف : |
Nitrogen |
نام شیمیائی | 7727-37-9 |
CAS Number |
فرمول باز | UN1066 (gas); UN1977 (liquid refrigerated) |
UN Number |
|
Nonflammable Gas |
DOT Hazard class (USA) | NFG |
DOT Label (USA) |
لوزی خطر گاز نیتروژن
مواد خورنده |
واکنش پذیری | درجه آتش گیری |
میزان سمیت |
|
میزان اکسید کنندگی |
درجه خطر انفجار |
درجه خطر برای محیط زیست |
||
لوزی خطر مایع نیتروژن
مواد خورنده |
واکنش پذیری | درجه آتش گیری | میزان سمیت | |
|
میزان اکسید کنندگی | درجه خطر انفجار |
درجه خطر برای محیط زیست |
|
راهنمایی لوزی خطر
چون به خاطر سپردن خطرهای مواد شيميايي گوناگون و چگونگي مقابله با آنها براي هر کسی امکانپذير نيست، برای سهولت در آگاهيبخشی درباره خطرهای هر ماده شيميايي از يک لوزي چهارخانه استفاده ميشود تا هر کاربری با توجه به آشنايي قبلي از اين لوزي از خطرهای آن ماده شيميايي آگاه گردد.
لوزي خطر داراي چهار خانه است:
خانه قرمز: خانه بالايي مربوط به اشتعالپذیری جسم ميباشد.
زرد: خانه سمت راست واکنشپذیری (پايداری و انحلال در آب) را نشان ميدهد.
آبي: خانه سمت چپ لوزي خطرهای بهداشتي را نشان ميدهد.
سفيد: خانه پاييني که نشاندهنده خطرهای خاص ميباشد.
هر یک از موارد فوق (اشتعالپذیری، واکنشپذیری و خطرهای بهداشتي) به پنج درجه تقسيم ميشوند: از درجه صفر تا درجه 4. به طوري که درجه صفر نشاندهنده بيخطري و درجه 4 نشاندهنده خطر بسيار شديد ميباشد.
اين درجهبندي برای خطرهای خاص وجود ندارد.
اشتعالپذیری
درجه 4: گازها و مايعات بسيار فرار به شدت اشتعالپذیر و موادي که در حالت گرد و غبار در هوا مخلوط انفجاري تشکيل ميدهند. مانند سولفيد هيدروژن، استالدهيد و اسيد پيکريک.
درجه 3: مايعاتي که تقريبا در دمای معولی مشتعل ميشوند. مانند هيدروکسيل آمين، فسفر سفيد و استايرن.
درجه 2: مايعاتي که برای مشتعل شدن بايد مقداري گرم بشوند و جامداتي که بخارهای اشتعالپذیر توليد مينمايند. مانند اسيد استيک، نفتالن و فرمالدهيد.
درجه 1: موادي که پیش از اشتعال بايد حرارت ببينند. مانند گليسيرين.
درجه صفر: موادي که مشتعل نميشوند. مانند: اسيد نيتريک، پراکسيد سديم و اسيد سولفوريک.
خطر بهداشتی
درجه 4: موادي که مقدار کمي از بخارات آنها ميتواند سبب مرگ شود. مانند هيدروژن سيانيد HCN
درجه 3: موادي که خطرات فوقالعاده براي سلامتي دارند. مانند سولفيد هيدروژن H2S هيدروکسيد سديم NaOH و فسفر سفيد.
درجه 2: موادي که براي سلامتي خطرناک هستند. مانند اکسيد اتيلن C2H4O و نفتالين C10H8
درجه 1: موادي که خطرات کمي براي سلامتي دارند. مانند کلسيم.
درجه صفر: موادي که در شرايط حريق نيز خطري براي سلامتي ندارند. مانند برنز و فسفر قرمز.
واکنشپذیری
درجه 4: موادي که در دما و فشار معمولي قادر به تجزيه يا واکنش انفجاري هستند. مانند اسيد پيکريک و تري نيترو تولوئن.
درجه 3: موادي که قادر به تجزيه يا واکنش انفجاري بوده ولي به چاشني يا دمای کافي نياز دارند. مانند فلوئور.
درجه 2: موادي که در حالت عادي ناپايدارند و دستخوش تغيير شيميايي میشوند. ولي منفجر نميشوند.
درجه 1: موادي که در حالت عادي پايدارند ولي در دما و فشار بالا ممکن است ناپايدار شوند و در واکنش با آب انرژي آزاد نمايند. مانند روي.
درجه صفر: موادي که در حالت عادي (حتا در شعله) پايدار هستند و با آب واکنش نميدهند. مانند زغال چوب.
اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن– خطرهای خاص
خطرهای خاص شامل خطر و اکنش با آب، پليمريزاسیون و يا خطر مواد راديواکتيو میباشند.
اگر منظور، خطر استفاده از آب جهت نشاندن آتش باشد مثل خاموش کردن حريق سديم با آب، در خانه پايين يک W که خطی از مرکز آن گذشته است، درج ميشود و اگر جسم در شرايطي پليمريزه شود، کلمه پليمريزه در اين خانه درج میگردد.
نیتروژن مایع و یا بخارات سرد آن در اثر تماس با چشم باعث صدمه کلی به چشم و نبینائی می گردد. |
تماس با چشم |
نیتروژن مایع در اثر تماس با پوست ایجاد سوختگی شدید می گردد . در اثر انجماد معتدل موجب کرختگی پوست ، ورق ورق شدن می گردد، در سوختگی های شدید پوست ممکن است به رنگ سفید و یا زرد مومی شکل در آید تاول ، نکروز (مرگ پوست) ، و قانقاریا در اثر موارد شدید رخ می دهد |
تماس با پوست |
خوردن این ماده متداول نمی باشد. |
بلعیدن و خوردن |
گاز نیتروژن در دما و فشار معمولی سمی نیست ، اما در اثر تجمع زیاد در محیط های بسته و یا محیط هائی با تهویه نامناسب به راحتی موجب خفگی می گردد بخصوص در مراکزی که از مایع نیتروژن استفاده می گردد می بایست مراقبت کامل جهت جلوگیری از انتشار مایع نیتروژن در محیط به عمل آید به نحوی که یک لیتر از مایع نیتروژن می تواند 695 لیتر گاز نیتروژن تولید نماید ( در دمای 21 درجه و در فشار 1 اتمسفر) . و این حجم از گاز به شدت میزان اکسیژن محیط را کاهش داده و موجب خفگی می گردد. |
تنفس |
این گاز غیر قابل اشتعال است. |
حریق |
این گاز غیر قابل انفجار است. اما سیلندرهای تحت فشار آن در صورت عدم رعایت اصول ایمنی به شدت منفجر می گردند . در این رابط رعایت اصول آزمون های دوره ای سیلندر ، دوری از منابع حرارت و آتش الزامی می باشد. |
انفجار |
اثرات زیست محیطی |
اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن– کمکهای اولیه
در صورت تماس مایع نیتروژن و یا بخارات سرد آن با چشم سریعا فرد مصدوم را از منبع آلودگی دور کنید سریعا چشم آلوده را توسط آب ولرم بشوئید به مدت 20 دقیقه چشم را گرم نکنید چشم را با باند استریل بپوشانید به فرد مصدوم اجازه کشیدن سیگار و یا خوردن نوشابه های الکلی ندهید فرد مصدوم را سریعا به مرکز امداد منتقل نمائید
|
تماس با چشم |
در صورت تماس مایع نیتروژن و یا بخارات سرد آن با پوست سریعا فرد مصدوم را از منبع آلودگی دور کنید محل تماس مایع را با آب ولرم بشوئید تا آلودگی به طور کامل برطرف شود موضع آلوده پوست را گرم نکنید محل آسیب را نمالید و از حرارت خشک مانند بخاری و یا سشوار استفاده نکنید لباس هائی را که به تن چسبیده با دقت پاره کنید روی موضع را با باند استریل بپوشانید به فرد مصدوم اجازه کشیدن سیگار و یا خوردن نوشابه های الکلی ندهید فرد مصدوم را سریعا به مرکز امداد منتقل نمائید
|
تماس با پوست |
امکان خورده شدن این ماده به دلیل اینکه در شرایط محیطی به شکل گاز می باشد امکان ندارد. |
بلعیدن و خوردن |
مصدوم را به محیط باز منتقل نمائید در صورت ایست تنفسی به مصدوم اکسیژن مصنوعی دهید در صورت ایست قلبی عملیات احیاء ریوی را برای فرد انجام دهید . |
تنفس |
کلیه علائم حیاطی فرد مانند ضربان قلب و فشار خون و دمای بدن مصدوم و … را بصورت مداوم کنترل نمائید سریعا مصدوم را به مرکز امداد و یا بیمارستان منتقل نمائید |
اطلاعات پزشکی |
خاموش کردن آتش
نیترژن نمی سوزد اما ظروف و سیلندرهای آن در مجاورت آتش و یا حرارت به دلیل با لا رفتن فشار امکان دارد منفجر گردد | خطر آتش گیری |
اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن– مراقبت های شخصی در زمان کار با ماده
در هنگام کار با مایع نیتروژن از دستکش های مناسب پیش بند و چکه محافظ در برابر خیس شدن استفاده کنید | حفاظت از پوست |
هنگام کار با مایع نیتروژن استفاده از عینک محافظ الزامی می باشد | حفاظت از چشم |
از لباسهای محافظ هنگام کار با مایع و کفش ایمنی در هنگام کار و حمل و نقل سیلندر گازی استفاده کنید | حفاظت از بدن |
در هنگام کار با گاز مورد نظر در محیط های بسته نیاز است سیستم تهویه مناسب باشد. | حفاظت تنفسی |
عملیات امداد در هنگام پخش تصادفی گاز در محیط کار
ابتدا در صورت امکان شیر اصلی را ببندید، وکلیه افراد از محیط خارج گردند. | حفاظت از محیط کار |
کلیه گاز تجمع یافته در محیط نیاز است با هوای تازه جایگزین گردد تنها افراد آموزش دیده اجازه دارند با رعایت اصول ایمنی و تجهیزات کامل وارد محیط آلوده شوند و عملیات پاکسازی را انجام دهند |
نظافت محیط آلوده |
اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن- جابجایی و انبارش
در هنگام حمل ، درپوش روی سیلندر می بایست بصورت کامل بسته شود. جهت حمل از چرخ دستی استفاده گردد و سیلندر با زنجیر روی چرخ مهار گردد | احتیاط های جابجایی |
در پوش سیلندر در هنگام انبارداری نیاز است بسته بماند درجه حرارت محیط می بایست کمتر از 52 درجه سانتی گراد باشد تهویه محیط نگهداری می بایست مناسب باشد سیلندرها در محل نگهداری می بایست بصورت ایمن مهار گردند محل نگهداری کلیه سیلندرهای تحت فشار می بایست به دور از آتش باشد محل نگهداری کلیه سیلندرهای تحت فشار جهت جلوگیری از پوسیدگی آلیاژ سیلندرها می بایست خشک باشد. کلیه سیلندرهای تحت فشاردر محل نگهداری می بایست در مقابل خطرات آسیب فیزیکی به بدنه شیر و سیلندر حفاظت گردند.
|
شرایط انبارداری |
شیر سیلندر حتما فاقد نشتی از گلوئی و سایر قسمت ها باشد . (این مورد به صورت دوره ای با آب صابون کنترل گردد) سیلندرهای نگهداری کلیه گازهای تحت فشار که از جنس فولادی بدون درز می باشند بصورت دوره ای هر پنج سال یک بار مطابق استاندارد ملی ایران با شماره 6792 نیاز است مورد آزمون قرار گیرند. |
بسته بندی مناسب |
اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن- اطلاعات زیستی و بوم شناختی
ملاحظات عمومی |
اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن- اطلاعات سم شناختی
گاز نیتروژن سمی نمی باشد اما در غلظت های بالا به دلیل کاهش میزان اکسیژن محیط ایجاد اختلالات تنفسی و خفگی می نماید. بنابراین آگاهی از اطلاعات ایمنی گاز نیتروژن اهمیت زیادی دارد.
در صورت بالا رفتن غلظت جایگزین اکسیژن هوای محیط شده و ابتدا موجب خواب آلودگی و سپس ایچاد خفگی می نماید میزان تاثیر گازها بر روی بدن به سه عامل بستگی دارد میزان سمیت گاز- درصد گاز پخش شده در محیط- زمان تنفس مصدوم- |
مسمومیت تنفسی |
پایداری و واکنش پذیری
گاز مورد نظر پایدار است |
پایداری |
نیتروژن مایع در مجاورت مواد چرب و منیزیم ناپایدار می باشد |
مواد ناسازگار |