LEL متان | شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 -02146837072 – 09022734708

LEL چیست؟

حد پایین انفجار (Lower Explosive Limit: LEL)، که به آن حد پایین اشتعال نیز گفته می‌شود، کمترین نسبت حجمی بخار یا گاز قابل اشتعال به هوا است که می‌تواند با وجود منبع جرقه یا شعله، دچار انفجار شود. به عبارت دیگر، LEL کمترین غلظتی از یک گاز یا بخار قابل اشتعال در مخلوط با هوا را نشان می‌دهد که در صورت وجود منبع احتراق، می‌تواند مشتعل شده و منفجر شود.

اهمیت LEL

• ایمنی: LEL یک پارامتر کلیدی برای ارزیابی خطر انفجار در محیط‌های مختلف، مانند کارخانه‌ها، پالایشگاه‌ها و معادن است. با اندازه‌گیری LEL، می‌توان اقدامات پیشگیرانه لازم را برای جلوگیری از انفجار و حوادث ناگوار انجام داد.
• تشخیص نشتی: آشکارسازهای گاز برای تشخیص نشتی گازهای قابل اشتعال از LEL استفاده می‌کنند. هنگامی که غلظت گاز به LEL خود می‌رسد، آشکارساز هشدار را فعال می‌کند تا اقدامات لازم برای رفع نشتی انجام شود.
• تنظیم تهویه: در فضاهایی که با مواد قابل اشتعال کار می‌شود، سیستم‌های تهویه باید به گونه‌ای طراحی شوند که غلظت بخارات قابل اشتعال را همیشه زیر LEL نگه دارند.
• کنترل فرآیند: در برخی از فرآیندهای صنعتی، LEL برای کنترل غلظت بخارات قابل اشتعال در محدوده ایمن استفاده می‌شود.

عوامل موثر بر LEL:

• نوع گاز یا بخار: LEL برای هر گاز یا بخار قابل اشتعال متفاوت است. به عنوان مثال، LEL متان 5.0% و LEL پروپان 2.3% است.
• دمای محیط: LEL با افزایش دما معمولا کاهش می‌یابد.
• فشار: LEL با افزایش فشار معمولا افزایش می‌یابد.
• ترکیب مخلوط: وجود سایر گازها یا بخارات در مخلوط می‌تواند LEL را تحت تاثیر قرار دهد.

LEL گاز متان

حد پایین انفجار (LEL) متان کمترین غلظتی از گاز متان در مخلوط هوا است که می‌تواند با وجود منبع جرقه یا شعله، دچار انفجار شود. این مقدار به صورت درصد حجمی غلظت متان در هوا بیان می‌شود.

مقدار LEL متان

• 5.0 درصد حجمی

این بدین معنی است که برای انفجار، مخلوط هوا باید حداقل حاوی 5.0 درصد متان باشد. اگر غلظت متان کمتر از 5.0 درصد باشد، مخلوط قابل انفجار نخواهد بود.

عوامل موثر بر LEL متان

• دما: با افزایش دما، LEL متان کاهش می‌یابد.
• فشار: با افزایش فشار، LEL متان افزایش می‌یابد.
• ترکیب: وجود سایر گازها در مخلوط می‌تواند LEL متان را تحت تاثیر قرار دهد.

اهمیت حد پایین انفجار (LEL) متان

حد پایین انفجار (LEL) متان، کمترین غلظتی از گاز متان در مخلوط هوا است که می‌تواند با وجود منبع جرقه یا شعله، دچار انفجار شود. LEL متان 5.0 درصد حجمی است، به این معنی که اگر 5.0 درصد گاز متان در هوا وجود داشته باشد و منبعی از جرقه یا شعله حاضر باشد، مخلوط می‌تواند منفجر شود. دانستن LEL متان مزایای مهمی در زمینه‌های مختلف دارد، از جمله:

1- ایمنی:

• تشخیص نشتی: آشکارسازهای گاز برای شناسایی نشت گاز متان در محیط‌های مختلف مانند معادن زغال سنگ، کارخانه‌های فرآوری گاز طبیعی و خطوط لوله استفاده می‌کنند. LEL به عنوان یک آستانه عمل برای این آشکارسازها عمل می‌کند و به آنها اجازه می‌دهد تا نشت‌های بالقوه خطرناک را به طور موثر شناسایی کنند.
• پیشگیری از انفجار: در مکان‌هایی که خطر نشت گاز متان وجود دارد، مانند معادن و کارخانه‌های فرآوری گاز، سیستم‌های تهویه و اطفاء حریق برای حفظ غلظت متان زیر LEL طراحی شده‌اند.
• ایجاد شرایط کاری امن: آگاهی از LEL متان به کارگران در محیط‌های پرخطر کمک می‌کند تا اقدامات احتیاطی لازم را برای جلوگیری از انفجار انجام دهند.

2- مهندسی:

• طراحی سیستم‌های تهویه: مهندسان هنگام طراحی سیستم‌های تهویه در مکان‌هایی که گاز متان وجود دارد، باید LEL را در نظر بگیرند تا اطمینان حاصل شود که غلظت متان در زیر حد انفجار باقی می‌ماند.
• تعیین اندازه مخازن ذخیره‌سازی: اندازه مخازن ذخیره‌سازی گاز متان باید با در نظر گرفتن LEL و سایر عوامل ایمنی تعیین شود.
• بررسی خطوط لوله: خطوط لوله انتقال گاز متان باید به طور مرتب برای نشتی بررسی شوند تا از نشت گاز و رسیدن غلظت آن به LEL جلوگیری شود.

3- کنترل کیفیت:

• کنترل فرآیند: در صنایع مختلفی که از گاز متان به عنوان ماده اولیه یا سوخت استفاده می‌کنند، مانند تولید کود، سنتز آمونیاک و تولید برق، LEL برای نظارت بر غلظت گاز متان در مخلوط‌های خوراک و فرآیند استفاده می‌شود. این امر برای اطمینان از کارایی و ثبات فرآیند و همچنین جلوگیری از خطرات مرتبط با مخلوط‌های خارج از محدوده LEL ضروری است.
• مطالعات محیطی: دانشمندان از اندازه‌گیری‌های LEL برای مطالعه انتشار گاز متان از منابع طبیعی و انسانی مانند تالاب‌ها، محل‌های دفن زباله و عملیات استخراج نفت و گاز استفاده می‌کنند. این اطلاعات برای درک چرخه کربن و تأثیر گاز متان بر تغییرات آب و هوایی مهم است.

4- پژوهش:

• مطالعات مربوط به احتراق: LEL در تحقیقات مربوط به احتراق گاز متان، مانند مطالعه چگونگی سوختن و انتشار آلاینده‌ها توسط این گاز، نقش دارد.
• توسعه تکنولوژی‌های جدید: دانستن LEL متان برای توسعه تکنولوژی‌های جدید، مانند حسگرهای گاز حساس‌تر و سیستم‌های اطفاء حریق کارآمدتر، مفید است.

علاوه بر موارد فوق، LEL متان می‌تواند برای ردیابی نشت گاز متان در محیط زیست و همچنین برای ارزیابی خطرات بالقوه انفجار در معادن زغال سنگ و سایر مکان‌های زیرزمینی استفاده شود.

روش های اندازه گیری LEL متان

چند روش مختلف برای اندازه گیری حد پایین انفجار (LEL) متان وجود دارد:

روش‌های مستقیم

1. استفاده از آشکارساز گاز قابل اشتعال: این متداول ترین روش برای اندازه گیری LEL متان است. آشکارسازهای گاز قابل اشتعال از حسگرهایی برای تشخیص وجود گازهای قابل اشتعال در هوا استفاده می کنند. آنها می توانند LEL متان را به صورت درصد حجمی یا ppm (قسمت در میلیون) اندازه گیری کنند.
2. استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی: این روش از جداسازی اجزای مخلوط گاز و اندازه گیری غلظت هر جزء با استفاده از یک دتکتور استفاده می کند. دستگاه کروماتوگرافی گازی می تواند LEL متان را با دقت بالایی اندازه گیری کند، اما این روش پیچیده تر و گران تر از استفاده از آشکارساز گاز قابل اشتعال است.
3. استفاده از دستگاه فتواکوستیک: این روش از امواج صوتی برای اندازه گیری غلظت گازها در هوا استفاده می کند. دستگاه های فتواکوستیک می توانند LEL متان را به صورت ppm اندازه گیری کنند.

روش‌های غیرمستقیم

1. محاسبه LEL از اطلاعات ترمودینامیکی: LEL متان را می توان با استفاده از معادلات ترمودینامیکی و اطلاعات مربوط به خواص متان و هوا محاسبه کرد. این روش به تجهیزات یا آزمایشگاه خاصی نیاز ندارد، اما به دانش ترمودینامیک و مهارت های محاسباتی نیاز دارد.
2. استفاده از نمودارهای LEL: نمودارهای LEL نمودارهایی هستند که LEL گازهای مختلف را در شرایط مختلف دما و فشار نشان می دهند. برای تخمین LEL متان می توان از نمودار LEL استفاده کرد، اما این روش به اندازه روش های مستقیم دقیق نیست.

انتخاب بهترین روش برای اندازه گیری LEL متان به عوامل مختلفی از جمله دقت مورد نیاز، هزینه و تجهیزات موجود بستگی دارد.

نکات ایمنی

در اینجا چند نکته ایمنی اضافی هنگام اندازه گیری LEL متان وجود دارد:

• قبل از استفاده از هرگونه تجهیزات، دستورالعمل های سازنده را با دقت مطالعه و رعایت کنید.
• در هنگام کار با متان احتیاط کنید، زیرا یک گاز قابل اشتعال است.
• در منطقه ای که متان اندازه گیری می شود تهویه مناسب را فراهم کنید.
• از تجهیزات حفاظت شخصی مناسب مانند دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.
• در صورت نشتی گاز، محل را تخلیه کنید و با خدمات اورژانس تماس بگیرید.

تهیه و تامین

شرکت سپهر گاز کاویان – دارنده گواهینامه ISO17025 و آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد – گاز متان آزمایشگاهی را در حجم ها و گرید های متفاوتی ارائه می نماید . قیمت این گاز بسته به نوع گرید گاز و یا حجم در خواستی متفاوت میباشد حجم های قابل ارائه برای این گاز از سیلندر های 5، 10، 20، 40، 50 لیتری می باشد. می توانید این گاز را در گرید های 99.9، 99.95، 99.999 از شرکت سپهر گاز کاویان همراه با گواهینامه انالیز گاز طبق استاندارد iso17025 تهیه کنید. کپسول متان و همچنین تجهیزات مربوط به کپسول مانند رگولاتور، باندل و … نیز به فروش می‌رسد.

گاز متان توسط سپهر گاز کاویان مطابق اطلاعات جدول زیر عرضه می شود:

جهت مشاوره و خرید، شارژ سیلندر و نحوه فروش گاز متان با کارشناسان سپهر گاز کاویان تماس بگیرید.