حد پایین اشتعال اتان چیست؟ | شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 -02146837072 – 09022734708

حد پایین انفجار (LEL) که به عنوان حد پایین اشتعال (LFL)، نیز شناخته می‌شود، کمترین غلظت بخار یا گاز در مخلوط با هوا است که می‌تواند در صورت وجود منبع جرقه، شعله‌ور شود. به عبارت دیگر، LEL پایین‌ترین حد غلظت بخار یا گاز است که مخلوط آن با هوا می‌تواند یک انفجار یا احتراق را ایجاد کند.

برخی از عوامل موثر بر LEL یک ماده

1. ترکیب شیمیایی: مواد مختلف دارای LEL های متفاوتی هستند. به عنوان مثال، LEL پروپان 2.15 درصد حجمی و LEL متان 5.0 درصد حجمی است.
2. دما: LEL با افزایش دما تمایل به کاهش دارد.
3. فشار: LEL با افزایش فشار تمایل به افزایش دارد.
4. وجود ناخالصی ها: وجود ناخالصی ها می تواند LEL یک ماده را تحت تاثیر قرار دهد.

دانستن LEL بخارات یا گازهایی که با آنها کار می کنید مهم است زیرا به شما کمک می کند تا خطرات انفجار را ارزیابی کنید. اگر غلظت بخار یا گاز در هوا بالاتر از LEL باشد، مخلوط انفجاری خواهد بود و ممکن است در صورت وجود منبع احتراق مشتعل شود. برای کاهش خطر انفجار، مهم است که غلظت بخارات یا گازهای قابل اشتعال را در زیر LEL نگه دارید. این کار را می توان با تهویه مناسب و سایر اقدامات احتیاطی انجام داد.

در اینجا چند نکته اضافی در مورد LEL آورده شده است:

• LEL بر حسب درصد حجمی گاز یا بخار در هوا بیان می شود.
• LEL را می توان با استفاده از ابزارهایی مانند آشکارسازهای گاز قابل اشتعال اندازه گیری کرد.
• LEL تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله دما و فشار قرار می گیرد.
• مهم است که با الزامات ایمنی مربوط به بخارات یا گازهایی که با آنها کار می کنید آشنا باشید.

دانستن LEL گازها و بخارات مختلف برای ایمنی آتش نشانی بسیار مهم است. اگر غلظت بخار یا گاز در هوا در یا بالای LEL آن باشد، مخلوط قابل اشتعال است و می تواند در صورت وجود منبع احتراق منفجر شود.

حد پایین اشتعال اتان

حد پایین اشتعال اتان 3.25% حجمی در هوا در دمای 25 درجه سانتیگراد است. این بدان معناست که برای انفجار مخلوط اتان و هوا، باید حداقل 3.25% اتان در حجم مخلوط وجود داشته باشد. اگر غلظت اتان کمتر از 3.25% باشد، مخلوط قابل اشتعال نخواهد بود و مشتعل نخواهد شد.

عوامل موثر بر LEL اتان

• دما: LEL اتان با افزایش دما افزایش می یابد.
• فشار: LEL اتان با افزایش فشار کاهش می یابد.
• رطوبت: LEL اتان با افزایش رطوبت افزایش می یابد.
• وجود سایر گازها: وجود سایر گازها در مخلوط می تواند LEL اتان را تغییر دهد.

نکات ایمنی:

• همیشه در هنگام کار با اتان احتیاط کنید.
• از تهویه مناسب در مناطق کار با اتان استفاده کنید.
• منابع جرقه را از مخلوط های اتان و هوا دور نگه دارید.
• از تجهیزات ایمنی مناسب مانند دستکش، عینک و ماسک استفاده کنید.

اهمیت حد پایین اشتعال اتان

حد پایین اشتعال اتان، که به عنوان غلظت بخار اشباع شده نیز شناخته می شود، کمترین غلظتی از بخار اتان در هوا است که می تواند با وجود یک منبع جرقه، مشتعل شود و انفجار ایجاد کند. دانستن LEL اتان برای موارد زیر بسیار مهم است:

1. ایمنی: LEL به تعیین سطوح ایمن اتان در محیط های مختلف مانند کارخانه ها، پالایشگاه ها و محل های ذخیره سازی کمک می کند.
2. تشخیص نشتی: آشکارسازهای گاز می توانند با سنجش غلظت اتان در هوا و مقایسه آن با LEL، نشتی های اتان را شناسایی کنند.
3. اطفاء حریق: آتش نشانان از LEL برای تعیین بهترین روش اطفاء حریق اتان استفاده می کنند.
4. طراحی تهویه: مهندسان می توانند از LEL برای طراحی سیستم های تهویه مناسب برای حذف بخارات اتان از محیط های کاری استفاده کنند.

LEL اتان 3.25% حجمی است. این بدان معناست که اگر 3 لیتر بخار اتان با 97 لیتر هوا مخلوط شود، مخلوط به اندازه کافی غلیظ می شود تا در صورت وجود جرقه، منفجر شود.

مطالعه بیشتر: LEL متان

کاربردهای حد پایین اشتعال اتان

1- ایمنی:

• تشخیص نشتی: LEL اتان برای تشخیص نشتی در خطوط لوله، مخازن و سایر تجهیزات حاوی اتان استفاده می شود. سنسورهای LEL می توانند غلظت اتان در هوا را به طور مداوم رصد کرده و در صورت رسیدن به سطح خطرناک، آلارم را فعال کنند.
• کنترل اتمسفر: LEL اتان برای کنترل اتمسفر در فضاهای محصور مانند مخازن، کارگاه ها و تونل ها استفاده می شود. با اطمینان از اینکه غلظت اتان در زیر حد انفجار باقی می ماند، می توان از خطرات انفجار و آتش سوزی جلوگیری کرد.
• طراحی سیستم تهویه: LEL اتان برای طراحی سیستم های تهویه مناسب برای مکان هایی که اتان استفاده یا ذخیره می شود، استفاده می شود. با دانستن LEL اتان، می توان حجم هوای مورد نیاز برای رقیق کردن اتان تا زیر سطح خطرناک را تعیین کرد.

2- تحقیق:

• مطالعات احتراق: LEL اتان برای مطالعه مکانیسم های احتراق و توسعه مدل های احتراق استفاده می شود.
• آنالیز خطر: LEL اتان برای ارزیابی خطرات مرتبط با ذخیره سازی، حمل و نقل و استفاده از اتان استفاده می شود.

3- کاربردهای دیگر:

• کشف نشت: حد پایین اشتعال اتان می تواند برای کشف نشت در خطوط لوله گاز طبیعی استفاده شود، زیرا گاز طبیعی حاوی مقادیر قابل توجهی اتان است.
• کنترل کیفیت: LEL اتان می تواند برای کنترل کیفیت محصولات حاوی اتان مانند سوخت ها و حلال ها استفاده شود.

روش های اندازه گیری حد پایین اشتعال اتان

روش های مختلفی برای اندازه گیری حد پایین اشتعال اتان وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. برخی از متداول ترین روش ها عبارتند از:

• آزمایش نقطه اشتعال: این روش شامل قرار دادن نمونه اتان در معرض منبع جرقه در دماهای مختلف و ثبت دمایی است که در آن بخارات مشتعل می شوند. LEL به عنوان پایین ترین دمایی که در آن بخارات مشتعل می شوند، تعریف می شود.

• آزمایش لوله بسته: این روش شامل مخلوط کردن نمونه اتان با هوا در یک ظرف بسته و اندازه گیری فشار ایجاد شده هنگام مشتعل شدن مخلوط است. LEL به عنوان غلظت اتان در مخلوطی که کمترین فشار را ایجاد می کند، تعریف می شود.
• کروماتوگرافی گازی: این روش شامل جداسازی اجزای مخلوط گازی و اندازه گیری غلظت هر جزء است. LEL به عنوان غلظت اتان در مخلوطی که به اندازه کافی برای ایجاد انفجار قابل اشتعال است، تعریف می شود.
• طیف سنجی جرمی: این روش شامل یونیزه کردن مولکول های موجود در مخلوط گازی و اندازه گیری نسبت جرم به بار یون ها است. LEL به عنوان غلظت اتان در مخلوطی که به اندازه کافی برای ایجاد انفجار قابل اشتعال است، تعریف می شود.
• آزمایش بوم: این روش شامل مخلوط کردن نمونه ای از گاز اتان با هوا و سپس عبور مخلوط از یک بوم داغ می باشد. اگر مخلوط در غلظت LEL یا بیشتر باشد، مشتعل می شود.

انتخاب روش مناسب برای اندازه گیری حد پایین اشتعال اتان به عوامل مختلفی از جمله دقت مورد نیاز، تجهیزات موجود و هزینه بستگی دارد.

دقت اندازه گیری حد پایین اشتعال اتان

عوامل مختلفی می توانند بر دقت اندازه گیری LEL تأثیر بگذارند، از جمله:

1. خلوص نمونه: ناخالصی ها می توانند بر دقت اندازه گیری تأثیر بگذارند.
2. دمای محیط: حد پایین اشتعال اتان با دما افزایش می یابد.
3. فشار محیط: LEL اتان با فشار کاهش می یابد.
4. طراحی و کالیبراسیون تجهیزات: تجهیزات اندازه گیری باید به درستی طراحی و کالیبره شوند تا نتایج دقیق ارائه دهند.

مهم است که از روش مناسب برای اندازه گیری حد پایین اشتعال اتان در یک برنامه خاص استفاده شود و نتایج به دقت تفسیر شوند.

تهیه و تأمین

شرکت سپهر گاز گاویان گاز اتان را در گریدهای 99.9 و 99.95 و 99.99  و حجم های 5، 10، 20، 40 و 50 لیتر ارئه می نماید. جهت خرید گاز اتان و سایر گازهای خالص و ترکیبی از سپهر گاز کاویان – آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد و دارنده گواهینامه ایزو 17025 از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران – با شماره های 02146835980 – 02146837072 و 09022734708 تماس بگیرید.