آنالیز نیتروژن و تعیین ماهیت | سپهر گاز کاویان تولید کننده و تامین کننده گازهای خالص وترکیبی دارای گواهینامه ISO17025 و آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد ایران می باشد.جهت خرید گازهای خالص و ترکیبی تماس بگیرید.02146835980 – 09128699025

گاز نیتروژن چیست؟

گاز نیتروژن یک گاز بی‌رنگ، بی‌بو، بی‌مزه و غیرقابل اشتعال است که حدود ۷۸٪ از هوای جو زمین را تشکیل می‌دهد. فرمول شیمیایی آن N₂ است، به این معنا که مولکول‌های آن از دو اتم نیتروژن تشکیل شده‌اند که با پیوند سه‌گانه به هم متصل هستند.

تولید نیتروژن

تولید گاز نیتروژن به‌صورت صنعتی معمولاً با دو روش اصلی انجام می‌شود:

1.تقطیر جزئی هوا

رایج‌ترین روش صنعتی

مراحل:

فشرده‌سازی هوا: هوا را تا فشار بالا فشرده می‌کنند.

خنک‌سازی شدید: هوا تا حدود -200 درجه سانتی‌گراد سرد می‌شود تا به مایع تبدیل شود.

تقطیر جزئی: در برج تقطیر، نیتروژن که نقطه جوش پایین‌تری دارد (−196°C)، زودتر از اکسیژن (−183°C) بخار می‌شود و جدا می‌گردد.

جمع‌آوری نیتروژن: بخار نیتروژن جدا شده و به صورت گاز یا مایع ذخیره می‌شود.

2.جذب سطحی نوسانی فشار

برای تولید نیتروژن خالص در مقیاس‌های کوچک‌تر

مراحل:

ورود هوا به ستون جذب: هوا وارد ستون حاوی مواد جاذب مانند زئولیت می‌شود.

جذب اکسیژن: اکسیژن و دیگر گازها جذب می‌شوند، و نیتروژن از خروجی خارج می‌شود. احیای جاذب: با کاهش فشار، جاذب احیا می‌شود و آماده استفاده مجدد است.

آنالیز نیتروژن و تعیین ماهیت

آنالیز گاز به معنای بررسی و تحلیل دقیق (آنالیز) ترکیب گازها به‌منظور شناسایی اجزای تشکیل‌دهنده و تعیین درصد یا غلظت هر جزء در مخلوط گازی است.

در این فرآیند، آنالیز به ما کمک می‌کند تا بفهمیم در یک نمونه گاز، چه موادی (مثل نیتروژن، اکسیژن، CO₂ و…) وجود دارند و چه مقدار از هرکدام موجود است.

برای آنالیز نیتروژن و تعیین ماهیت آن، روش‌های مختلفی وجود دارد که بسته به نوع نمونه (گاز، جامد، مایع یا ترکیبات آلی) انتخاب می‌شوند. در ادامه روش‌های آنالیز نیتروژن و تعیین ماهیت آن آورده شده است:

1.آنالیز نیتروژن در گازها

روش‌ها:

کروماتوگرافی گازی (GC)

• برای تعیین درصد نیتروژن در مخلوط گازی.
• امکان اندازه‌گیری ناخالصی‌ها مثل O₂، CO₂، H₂O و غیره.

آنالیز با حسگرهای مخصوص نیتروژن

• برای کنترل کیفیت گازهای صنعتی از آنالیز با حسگرهای مخصوص نیتروژن استفاده میشود.

2. تعیین ماهیت نیتروژن

روش‌ها:

یعنی مشخص‌کردن اینکه نیتروژن در چه ساختاری وجود دارد (N₂ گازی، نیتروژن آلی، نیتریت، نیترات، آمونیاک، و غیره).

بسته به نمونه:

در آب/محیط زیست:

نیتروژن نیتراتی (NO₃⁻)، نیتروسی (NO₂⁻)، آمونیاکی (NH₃/NH₄⁺)
→ با روش‌های اسپکتروفتومتری (UV-Vis) یا یون کروماتوگرافی (IC)

در ترکیبات آلی یا کودها:

نیتروژن آلی یا معدنی → روش‌های ترکیبی (کجلدال + کروماتوگرافی)

کاربرد گاز نیتروژن

گاز نیتروژن به‌دلیل خواص بی‌اثر، بی‌رنگ، بی‌بو و غیر واکنش‌پذیر بودنش، کاربردهای بسیار گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. در ادامه، به‌صورت جامع و خلاصه به مهم‌ترین کاربردهای آن می‌پردازم.

1.صنایع غذایی

بسته‌بندی مواد غذایی: جلوگیری از اکسید شدن و فساد مواد غذایی با جایگزینی اکسیژن.

فریز کردن سریع : با استفاده از نیتروژن مایع برای انجماد سریع میوه، سبزی، گوشت و مواد آماده.

محافظت از طعم و رنگ محصولات.

2.صنایع شیمیایی و پتروشیمی

ایجاد فضای بی‌اثر: جلوگیری از انفجار یا واکنش ناخواسته در حین تولید و نگهداری مواد شیمیایی.

تمیزکاری خطوط و تجهیزات با نیتروژن خشک.

تزریق به مخازن نفتی: برای افزایش فشار و استخراج بهتر نفت .

3. صنعت فلزات و جوشکاری

ایجاد اتمسفر محافظ در جوشکاری (به‌ویژه جوشکاری TIG و MIG)

پرداخت حرارتی فلزات  بدون اکسیداسیون.

پیشگیری از زنگ‌زدگی در حین فرآیندهای حرارتی.

4. صنعت الکترونیک و ساخت نیمه‌هادی‌ها

محیط بی‌اثر هنگام تولید چیپ‌ها و مدارهای مجتمع .

پاک‌سازی دستگاه‌های حساس از گرد و غبار یا اکسیژن.

5. لاستیک و خودروسازی

پر کردن تایر خودرو و هواپیما با نیتروژن:

پایداری فشار بیشتر نسبت به هوا.

کاهش خوردگی داخلی تایر.

مناسب برای سرعت‌های بالا و شرایط دمایی شدید.

6. تحقیقاتی و آزمایشگاهی

استفاده در دستگاه‌های کروماتوگرافی (GC) و طیف‌سنجی.

ایجاد شرایط خشک و بی‌اکسیژن برای واکنش‌های حساس.

سیلندر گاز نیتروژن چیست

سیلندر گاز نیتروژن، محفظه‌ای فلزی و تحت فشار است که برای نگهداری، حمل و استفاده از گاز نیتروژن در حالت فشرده یا مایع طراحی شده. این سیلندرها بسته به نوع کاربرد، خلوص گاز و حالت فیزیکی (گاز یا مایع)، در اندازه‌ها و فشارهای مختلف تولید می‌شن.

خطرات گاز نیتروژن

گاز نیتروژن در حالت عادی بی‌خطر و غیرفعال است، چون واکنش‌پذیری کمی دارد و خودش سمی یا قابل اشتعال نیست. اما در شرایط خاص یا استفاده نادرست، می‌تونه خطرناک یا حتی کشنده باشه.

خفگی

مهم‌ترین و جدی‌ترین خطر نیتروژن!

چون بی‌بو، بی‌رنگ و بی‌مزه است، وجودش احساس نمی‌شه.

وقتی مقدار زیادی نیتروژن وارد محیط بسته بشه، اکسیژن محیط کاهش پیدا می‌کنه و باعث بی‌هوشی یا مرگ می‌شه.

علائم کمبود اکسیژن:

سرگیجه، سردرد، تنگی نفس، گیجی، از دست دادن هوشیاری

سوختگی سرمایی

در حالت نیتروژن مایع  : تماس مستقیم با پوست باعث سوختگی شدید سرما، تاول یا آسیب‌های دائمی می‌شه.

تنفس بخار آن می‌تونه مجاری تنفسی رو منجمد کنه.

فشار بالا

گاز نیتروژن معمولاً در کپسول‌های تحت فشار بالا نگهداری می‌شه.

خطر انفجار کپسول در صورت سوراخ شدن، افتادن یا قرار گرفتن در حرارت.

تخلیه سریع می‌تونه باعث پرتاب اشیاء یا آسیب به افراد بشه.

جایگزینی اکسیژن در محیط آتش‌نشانی

نیتروژن می‌تونه باعث خاموش شدن آتش بشه، اما اگر اشتباه استفاده بشه، ممکنه جان افراد درگیر در آتش‌سوزی رو به خطر بندازه (به‌دلیل کمبود اکسیژن).

نکات ایمنی مهم:

تهویه مناسب در فضاهای بسته
استفاده از دستکش عایق سرما هنگام کار با نیتروژن مایع
آموزش کارکنان در مورد علائم کمبود اکسیژن
نگهداری کپسول‌ها به‌صورت ایمن و دور از حرارت
استفاده از دیتکتور اکسیژن در محیط‌هایی با احتمال نشت گاز

نحوه خرید نیتروژن و دریافت بار

در اینجا به طور کلی مراحل خرید نیتروژن  و دریافت بار را شرح می دهیم:

برای خرید گاز نیتروژن شما میتوانید بعد از انتخاب نوع گرید نیتروژن و حجم مورد نیاز خود از طریق شماره های 02146835980 – 09128699025 با کارشناسان فروش ما تماس حاصل فرمایید . در صورت تایید کالا موارد درخواستی شما در کمترین زمان ممکن به شما مشتریان عزیز تحویل داده میشود.

برای دریافت بار میتوانید بعد از هماهنگی با باربری های معتبر سفارش خود را درب کارخانه سپهر گاز کاویان تحویل بگیرید.