گاز اکسیژن خون چیست
گاز اکسیژن خون چیست :گاز اکسیژن خون یا SpO2، درصد اکسیژن در خون است. O2 یک گاز ضروری برای زنده ماندن است و به تمام سلولهای بدن برای تولید انرژی کمک میکند. SpO2 معمولاً با استفاده از یک دستگاه کوچک به نام اکسیژن سنج اندازهگیری میشود.
SpO2 طبیعی در بزرگسالان بین 95 تا 100 درصد است. اگر SpO2 زیر 95 درصد باشد، نشاندهنده کاهش سطح O2 در خون است که میتواند نشانه یک مشکل پزشکی جدی باشد.در این مقاله به بررسی گاز اکسیژن خون چیست می پردازیم.
عوامل مختلفی میتوانند باعث کاهش SpO2 شوند، از جمله:
-
- بیماریهای ریه مانند آسم و آمفیزم
- بیماریهای قلبی
- ارتفاعات بالا
- آپنه خواب
- برخی داروها
اگر SpO2 شما پایین است، مهم است که به دنبال مراقبت پزشکی باشید.
درصد
SpO2 طبیعی در بزرگسالان بین 95 تا 100 درصد است. اگر SpO2 زیر 95 درصد باشد، نشاندهنده کاهش سطح O2 در خون است که میتواند نشانه یک مشکل پزشکی جدی باشد.گاز اکسیژن خون چیست و کاهش آن چه تاثیراتی دارد؟
کاهش
عوامل مختلفی میتوانند باعث کاهش SpO2 شوند، از جمله:
بیماریهای ریه مانند آسم و آمفیزم
بیماریهای قلبی
ارتفاعات بالا
آپنه خواب
برخی داروها
اگر SpO2 شما پایین است، مهم است که به دنبال مراقبت پزشکی باشید.
در اینجا برخی از علائم کاهش سطح این گاز در خون آورده شده است:
تنگی نفس
ضربان قلب سریع
سرگیجه
خستگی
گیجی
کبودی
سرگیجه
کمبود O2 در خون یا هیپوکسی می تواند باعث سرگیجه شود. این به این دلیل است که مغز برای عملکرد صحیح به این گاز نیاز دارد. هنگامی که اکسیژن کافی به مغز نمی رسد، می تواند منجر به سرگیجه، سبکی سر و سایر علائم شود.
برخی از علل شایع کمبود O2 در خون عبارتند از:
- بیماری های ریه مانند آسم، آمفیزم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- بیماری های قلبی مانند نارسایی قلبی و بیماری قلبی عروقی
- ارتفاعات بالا
- آپنه خواب
- استفاده از برخی داروها
اگر دچار سرگیجه ناشی از کمبود این گاز در خون هستید، مهم است که به دنبال مراقبت پزشکی باشید. پزشک شما می تواند علت کمبود O2 را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند.
در اینجا برخی از اقداماتی که می توانید برای کمک به جلوگیری از سرگیجه ناشی از کمبود O2 در خون انجام دهید، آورده شده است:
- سیگار نکشید.
- وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
- ورزش منظم داشته باشید.
- به اندازه کافی بخوابید.
- از ارتفاعات بالا اجتناب کنید.
- اگر آپنه خواب دارید، درمان را دریافت کنید.
- از مصرف برخی داروها که می توانند باعث کاهش سطح O2 در خون شوند، خودداری کنید.
هموگلوبین
این گاز در هموگلوبین، پروتئینی که در گلبولهای قرمز خون یافت میشود، قرار میگیرد. هموگلوبین از چهار زیر واحد پروتئینی تشکیل شده است که هر کدام یک گروه هِم دارند. گروه هِم یک مولکول کوچک است که حاوی یک اتم آهن است. اتم آهن به چهار اتم نیتروژن در مرکز مولکول هِم متصل است. این اتصال قوی است و به اکسیژن اجازه میدهد به راحتی به گروه هِم متصل شود.
هنگامی که هموگلوبین این گاز را حمل میکند، به هموگلوبینهای اشباع شده با O2 معروف است. هموگلوبینهای اشباع شده با اکسیژن به رنگ قرمز روشن هستند. هنگامی که هموگلوبین O2 را آزاد میکند، به هموگلوبینهای دیاکسژندار معروف است. هموگلوبینهای دیاکسژندار به رنگ قرمز تیره هستند.
این گاز در هموگلوبین در ریهها به آن متصل میشود. هنگامی که خون از ریهها عبور میکند، اکسیژن از هوا به گروههای هِم هموگلوبین متصل میشود. سپس، خون اکسیژندار به بقیه بدن منتقل میشود.
O2 در هموگلوبین در بافتها آزاد میشود. هنگامی که خون به بافتها میرسد، اکسیژن از گروههای هِم هموگلوبین آزاد میشود و به سلولها میرسد. سلولها از O2 برای تولید انرژی استفاده میکنند.
هموگلوبین یک پروتئین بسیار مهم است که برای انتقال اکسیژن در بدن ضروری است.
تنگی نفس
تنگی نفس ناشی از کمبود این گاز در خون به دلیل تلاش بدن برای دریافت اکسیژن بیشتر است. هنگامی که O2 کافی به بافت ها و اندام های بدن نمی رسد، بدن سعی می کند با افزایش تعداد تنفس ها و عمق تنفس، میزان O2 دریافتی را افزایش دهد. این می تواند باعث احساس تنگی نفس شود.
برخی از علل شایع کمبود اکسیژن در خون عبارتند از:
بیماری های ریه مانند آسم، آمفیزم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
بیماری های قلبی مانند نارسایی قلبی و بیماری قلبی عروقی
ارتفاعات بالا
آپنه خواب
استفاده از برخی داروها